हात आणि पाय मुंग्या येणे ही एक सामान्य समस्या आहे जी अनेक कारणांमुळे होऊ शकते. काही सामान्य कारणांमध्ये समाविष्ट आहे:
- परिधीय न्यूरोपॅथी: ही एक अशी स्थिती आहे ज्यामध्ये परिधीय नसा खराब होतात. परिधीय नसा हाता आणि पायांना चेतापेशी पोहोचवतात.
- कार्पल टनल सिंड्रोम: हा एक आजार आहे जो मनगटातील मध्यवर्ती मज्जातंतूच्या दाबपणामुळे होतो. हाताच्या वारंवार हालचाली किंवा मनगटावर दबाव आणणारे क्रियाकलाप या स्थितीत योगदान देऊ शकतात.
- नर्व्ह कॉम्प्रेशन: जेव्हा मज्जातंतू संकुचित होतात किंवा पिंच होतात तेव्हा मुंग्या येणे संवेदना उद्भवतात. हे मणक्यातील हर्निएटेड डिस्क्स किंवा घट्ट स्नायूंसारख्या कारणांमुळे होऊ शकते.
- रेनॉड रोग: हा एक आजार आहे ज्यामध्ये हात आणि पाय यांसारख्या अंगांवर रक्त प्रवाह कमी होतो. यामुळे प्रभावित भागात मुंग्या येणे, बधीरपणा आणि रंग बदलतो, विशेषत: थंड तापमान किंवा तणावाच्या प्रतिसादात.
- व्हिटॅमिनची कमतरता: आवश्यक जीवनसत्त्वे, विशेषत: बी जीवनसत्त्वे आणि व्हिटॅमिन बी 12 च्या कमतरतेमुळे हात आणि पायांना मुंग्या येण्यास हातभार लागतो.
- हायपरव्हेंटिलेशन: जास्त वेगाने किंवा उथळ श्वास घेतल्याने कार्बन डायऑक्साइडची पातळी कमी होऊ शकते, परिणामी हात आणि पायांसह शरीराच्या विविध भागांमध्ये मुंग्या येणे संवेदना होतात.
- चिंता आणि तणाव: दीर्घकाळापर्यंत चिंता आणि तणावामुळे शारीरिक लक्षणे उद्भवू शकतात, ज्यात हातपायांमध्ये मुंग्या येणे समाविष्ट आहे, कारण शरीर एड्रेनालाईनच्या वाढलेल्या पातळीला प्रतिसाद देते.
जर तुम्हाला हात आणि पाय मुंग्या येत असतील, तर तुम्ही खालील उपाय करून पाहू शकता:
- तुमची मुद्रा सुधारा. चांगली मुद्रा ठेवल्याने मज्जातंतूंचे संकुचन टाळता येते आणि हात आणि पायांना मुंग्या येण्याचा धोका कमी होतो.
- नियमितपणे व्यायाम करा. नियमित शारीरिक हालचालींमुळे रक्त परिसंचरण सुधारू शकते आणि मुंग्या येणे संवेदना होण्याची शक्यता कमी होते.
- तणाव व्यवस्थापित करा. ध्यान, दीर्घ श्वास किंवा योग यासारख्या विश्रांती तंत्रांचा सराव केल्याने तणाव आणि त्याचे शारीरिक परिणाम कमी होण्यास मदत होते.
- व्हिटॅमिनची पातळी तपासा. जर तुम्हाला व्हिटॅमिनच्या कमतरतेचा संशय असेल तर, योग्य पूरक किंवा आहारातील बदल निश्चित करण्यासाठी आरोग्यसेवा व्यावसायिकांचा सल्ला घ्या.
- कोल्ड एक्सपोजर टाळा. रेनॉड रोग असलेल्या व्यक्तींनी उबदार कपडे घालावे आणि थंड तापमानात दीर्घकाळ संपर्क टाळावा.
- अल्कोहोलचे सेवन मर्यादित करा. ज्यांना परिधीय न्यूरोपॅथीचा धोका आहे त्यांच्यासाठी अल्कोहोलचे सेवन कमी करणे फायदेशीर ठरू शकते.
जर तुम्हाला हात आणि पाय मुंग्या येणे काही दिवसांपेक्षा जास्त काळ होत असेल तर, किंवा जर ते इतर लक्षणांशी संबंधित असतील, तर तुम्ही वैद्यकीय सल्ला घेणे चांगले.